Nuôi dưỡng giấc mơ trở thành nhà đầu tư chuyên nghiệp ở Việt Nam
Trở thành trader chuyên nghiệp đã khó, ở Việt Nam nếu bạn lựa chọn trở thành một trader chuyên nghiệp có vẻ còn khó khăn hơn nhiều: Thiếu tài liệu nghiên cứu, thiếu kiến thức cơ bản, khó tìm được thầy giỏi, thiếu hành lang pháp lý, khó tiếp cận với thị trường và sự dè bỉu của đám đông là những nguyên nhân khiến giấc mơ trở thành nhà đầu tư chuyên nghiệp ở Việt Nam là một câu chuyện xa vời.
Thiếu tài liệu nghiên cứu và các kiến thức cơ bản
Sẽ ra sao nếu bạn là một người sắp gia nhập hoặc có ý định tham gia vào nhóm những nhà đầu tư ở Việt Nam, có thể 80% sẽ trả lời rằng họ được mời chào bởi IB của các sàn môi giới ngoại hối, đại đa số IB mời chào người mới bằng những câu đại loại như: Em từ sàn chứng khoán/giao dịch ngoại hối quốc tế XYZ, đây là một kênh đầu tư đầy tiềm năng vì ABC…, anh/chị có thể đạt mức lợi nhuận xxx%/năm, cao hơn gấp xx lần lãi suất ngân hàng, và có thể bắt đầu chỉ với số vốn thấp. Người mới nhanh chóng bị thu hút bởi những lời mời chào đại loại như vậy.
Tiếp cận với thị trường Forex thật dễ dàng, bởi sự chăm sóc tận tình của các nhà môi giới dởm. Thế nhưng bạn lại rất khó tiếp cận với những công ty chứng khoán trong nước. Từ xưa giờ tôi chưa một lần được mời chào đầu tư vào thị trường chứng khoán Việt Nam bởi bất cứ một công ty chứng khoán nào. Tôi tham gia vào thị trường là vì sự quan tâm và mày mò toàn bộ quy trình mở tài khoản ký quỹ và tự vác xác đến tận các công ty chứng khoán để “làm hồ sơ” mở tài khoản.
Giữa sự phục vụ và tự phục vụ bạn sẽ chọn phương án nào? Tôi nghĩ tất cả mọi người đều có chung một câu trả lời, và đó là bất cập của thị trường tài chính ở Việt Nam.
Đa số các nhà đầu tư mới tham gia vào thị trường do bị thu hút vì mức lợi nhuận trên trời, họ bị thu hút bởi những câu chuyện làm giàu từ số vốn nhỏ mà quên mất rằng những thứ đó chỉ có được nếu chúng ta có kiến thức.
Kiến thức trong đầu tư được đúc kết từ sách vở, trên internet và kinh nghiệm đầu tư cá nhân của mỗi người, nhưng đại đa số những người mới gia nhập vào thị trường thậm chí còn không hiểu thị trường tài chính là gì, thị trường vốn là gì và họ đang giao dịch cái gì.
Đó có thể là lỗi của truyền thông và những nhà hoạch định chính sách tài chính, có thể họ không nhìn thấy, hoặc làm lơ một trong những nhu cầu lớn nhất của xã hội trong thời đại 4.0, đó là từ đầu tư tài chính.
Và thế là những tay mơ đã bước vào thị trường tài chính đầy nguy hiểm với không một sự bảo vệ nào, họ dễ dàng bị làm thịt và mất tiền trên thị trường tài chính, có thể là chục $, trăm $, nghìn $, thậm chí là hàng chục nghìn và hàng trăm nghìn $. Khoảng 90% thua lỗ và 80% từ bỏ thị trường, từ đó họ xem Forex và đầu tư tài chính như một trò cá cược.
Câu chuyện đau lòng này vẫn còn tiếp tục cho đến khi nào các nhà đầu tư biết tự bảo vệ mình khỏi sự thua lỗ bằng cách trang bị kiến thức nền tảng cơ bản, những tài liệu nghiên cứu đúng đắn giúp giảm thiểu thua lỗ, và đưa họ trở thành những chiến binh trên thị trường tài chính.
Khó tìm được thầy giỏi
Việc đầu tư ngoại hối và các hợp đồng CFD ở Việt Nam pháp luật không cấm nhưng cũng không có văn bản, thông tư nào hướng dẫn thực hiện cũng như làm kim chỉ nam cho các hoạt động giao dịch dạng này.
Bởi vì lý do đó, có rất ít tầng lớp nhà đầu tư chuyên nghiệp xuất hiện ở Việt Nam, nếu xem sàn chứng khoán Việt Nam là tâm điểm để từ đó tìm ra tầng lớp đầu tư chuyên nghiệp thì quả thật rất khó, do sàn chứng khoán Việt Nam thiếu các công cụ giao dịch, các nhà đầu tư bị mắc kẹt bởi giá trần/giá sàn, T+, bị hạn chế các công cụ giao dịch, không có khái niệm bán khống và do quy mô nhỏ, nó thường xuyên bị làm giá.
Không thông thạo tiếng Anh cũng là một lý do khác khiến ở Việt Nam không có nhiều nhà đầu tư giỏi. Kiến thức về đầu tư tài chính và sách điện tử được chia sẻ khá nhiều trên môi trường internet, nhưng đa số các tài liệu đó được nói và viết bằng tiếng Anh, vì thế nó đòi hỏi người xem phải có trình độ nghe đọc nhất định. Những nhà đầu tư không thể đọc hiểu các tài liệu tiếng Anh sẽ chuyển sang đọc các quyển sách do tác giả Việt Nam viết hoặc xem sách dịch. Sách dịch thường có giá cao, trong khi đó sách do tác giả Việt Nam viết thường dở tệ.
Hành lang pháp lý trong Forex là một điều gì đó rất xa vời ở Việt Nam, hiện chưa có một khuôn khổ pháp lý nào hướng dẫn các sàn môi giới hoạt động tại Việt Nam cũng như hợp pháp hóa các giao dịch tài chính.
Các nhà đầu tư vì thế thiếu sự bảo vệ từ chính quyền sở tại, các sàn giao dịch hoạt động chui và có không ít các sàn môi giới lừa đảo/không có giấy phép. Việt Nam là một trong những quốc gia tham gia thị trường Forex với mức đòn bẩy cao nhất ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương theo thống kê của Wiki FX, đồng nghĩa với việc cháy tài khoản thường xuyên là điều khó tránh khỏi.
Sẽ ra sao nếu bạn tự xưng mình là một nhà đầu tư tại Việt Nam? Với một xã hội tôn sùng sự ổn định như ở Việt Nam thì đa số mọi người xem đầu tư là một nghề của những đứa lười biếng, của những kẻ không tìm được việc gì khác trong xã hội hoặc đôi khi họ xem câu nói đó là sự cao ngạo của người phát ngôn và sẽ chẳng có ai tôn trọng bạn. Họ nghĩ rằng nghề đầu tư tài chính là một nghề đầy rủi ro và sự bấp bênh, đôi khi gắn liền với sự lừa đảo.
Điều này không phải là không có cơ sở, tôi từng thấy nhiều bạn trẻ khoe một lịch sử xanh mướt, “chốt nhẹ” giao dịch bằng người khác làm cả năm để mà “lùa gà”, thu hút sự chú ý của mọi người, tìm kiếm khách hàng mới tham gia vào thị trường đầy rẫy sự rủi ro này, bào mòn tài khoản của họ, thậm chí là cháy sạch và sau đó là để mặc khách hàng.
Bộ phận các cô cậu tuổi teen với hình ảnh vest doanh nhân, thân hot girl bóng lộn góp phần làm cho nhiều người hồ nghi nhiều hơn về công việc đầu tư. Đa số các cô cậu này đều là IB từ các sàn giao dịch “không minh bạch”, họ kiếm tiền bất chấp trên sự mất mát của người khác.
Giải pháp nào cho các nhà đầu tư ở Việt Nam?
Ở Việt Nam, khi bạn bỏ tiền đi đầu tư, bạn phải tự mình chịu trách nhiệm với số tiền đó của mình, bạn phải tự quyết định bỏ tiền vào công ty môi giới mà bạn cho là có uy tín và hi vọng công ty đó sẽ không “quỵt tiền” của bạn.
Điều đó thật khó khăn, nhưng tôi khuyên bạn nên sử dụng một nền tảng của bên thứ ba để kiểm tra tính hợp pháp và minh bạch của một sàn môi giới với ứng dụng WikiFX. Nó cho phép bạn tìm hiểu rất nhiều thông tin về một sàn môi giới như giấy phép/tình trạng phàn nàn của khách hàng, lịch sử tố cáo, uy tín của sàn và nhiều hơn thế nữa. Nó sẽ giúp bạn tìm ra một sàn giao dịch tốt để “chọn mặt gửi vàng”.
Bạn nên tham gia vào một số diễn đàn hoặc câu lạc bộ đầu tư, những nơi đó sẽ cung cấp cho các bạn khá nhiều kiến thức thú vị về cách thức và phương pháp đầu tư tài chính, tâm lý giao dịch cũng như cách quản trị vốn hiệu quả. Đôi khi chỉ là những câu chuyện phím giúp bạn giảm bớt căng thẳng sau những lúc mở lệnh.
Về các tài liệu đầu tư: Bạn nên đăng ký một chiếc thẻ thư viện ở nơi mà bạn sống để có thể mượn sách đọc. Mình biết rằng có khá nhiều người mới không có tiền để có thể đầu tư cho các quyển sách dịch vốn ngốn khá nhiều chi phí. Nếu có điều kiện tài chính dồi dào một chút bạn có thể mua sách để nghiên cứu, tốt nhất là sách tiếng Anh, sách dịch cũng thú vị và không nên đọc sách tiếng Việt.
Bạn cũng có thể theo dõi các kênh Youtube của những nhà đầu tư nổi tiếng trên thế giới hoặc nếu bạn không giỏi tiếng Anh, bạn có thể chọn subscribe một vài KOL người Việt Nam – những người bạn cho là giỏi để học hỏi dần.
Bạn sẽ chẳng bao giờ trở thành một nhà đầu tư giỏi nếu chỉ biết đọc sách, xem Youtube hoặc thực hành trên tài khoản Demo. Để trở thành một nhà đầu tư bạn phải giao dịch trên thị trường thực và chứng kiến niềm vui khi chiến thắng và nỗi buồn khi thất bại. Những thứ đó mới hun đúc bạn trở thành một chiến binh trên thị trường tài chính.
Theo thời gian, bạn cần ghi chép nhật ký giao dịch để rút kinh nghiệm cho những lần thất bại, sáng tạo ra hệ thống giao dịch của riêng bạn, quản trị tâm lý và quản trị vốn ngày càng tốt hơn, bạn sẽ trở thành một nhà đầu tư đúng nghĩa và đầu tư lúc đó sẽ đích thực là một nghề để bạn kiếm sống. Bạn sẽ kiếm được tiền cho dù bạn đang đi du lịch hoặc cả khi bạn đi ngủ và sống một cuộc sống tự do.
Toàn bộ hành trình đó có lẽ sẽ thật khó khăn và đầy chông gai, thế nhưng để nuôi dưỡng ước mơ trở thành một nhà đầu tư chuyên nghiệp ở Việt Nam, chắc chắn bạn phải trải qua những điều đó.
Xem thêm: Những nhà đầu tư Forex ở Việt Nam bị IB hút máu như thế nào?
Quản trị vốn như thế nào trong lúc thị trường biến động mạnh?
Cách nâng cao hiệu quả của hệ thống giao dịch dựa vào xu hướng chính của thị trường