Những lý do để tin rằng đồng USD sẽ suy giảm sức mạnh trong năm 2020

Chỉ số Bloomberg Dollar Spot Index (một thước đo tỷ giá của USD so với 10 đồng tiền chủ chốt khác) đã tăng 40% từ mức đáy thiết lập vào năm 2011 tới mức đỉnh vào đầu 2017 nhưng bất ngờ giảm 2% trong tháng 12, đánh dấu tháng giảm mạnh nhất trong khoảng 2 năm trở lại đây. Với mức giảm này, chỉ số gần như đánh mất hết thành quả tăng trước đó trong 2019, đây có thể là dấu chấm hết cho đợt tăng kéo dài suốt mấy năm qua.

Trong bối cảnh xuất khẩu của Mỹ có sự cải thiện đáng kể sau thỏa thuận thương mại Mỹ – Trung giai đoạn 1. Nếu Fed tiến hành hạ lãi suất thêm nữa, đồng USD yếu đi chính là mũi tên trúng hai đích: Một là mang lại lợi thế cho các doanh nghiệp xuất khẩu của Mỹ, hai là bơm thêm vốn để thúc đẩy khu vực sản xuất của Mỹ nhằm ngăn chặn đà suy thoái trong điều kiện lạm phát đang ở mức thấp.

Lạm phát của nền kinh tế Mỹ đang ở mức rất thấp trong vài thập kỷ trở lại đây. Tốc độ tăng giá duy trì ở mức dưới 2,5% năm 2018 và tiếp tục duy trì ở mức thấp trong năm 2019. Tỷ lệ lạm phát có nguy cơ tăng lên vào năm 2020 do tác động cộng hưởng của cùng lúc nhiều yếu tố: sự leo thang giá dầu, tác động từ chính sách mở rộng tiền tệ trong năm 2019 của Fed; thu nhập của người Mỹ tăng do thị trường chứng khoán tăng mạnh và tăng trưởng tiền lương, việc làm ổn định; Các nền kinh tế ngoài Mỹ như EU, Trung Quốc, Nhật Bản, Anh… tăng trưởng sẽ có sự cải thiện làm cho giá nguyên liệu đầu vào tăng lên. Rủi ro gia tăng lạm phát có thể là yếu tố quan trọng bậc nhất ảnh hưởng đến quyết định mở rộng hơn nữa chính sách tiền tệ của FED. Tuy nhiên rủi ro sắp tới có thể không phải là việc làm hay lạm phát, mà là sự chững lại, thậm chí sụt giảm của khu vực sản xuất, với mức lạm phát thấp ở thời điểm hiện tại FED có khả năng sẽ đánh đổi lạm phát để hỗ trợ khu vực sản xuất và cứu lấy tăng trưởng kinh tế bằng cách hạ lãi suất thêm nữa.

Thương chiến Mỹ – Trung đã bắt đầu cho thấy sự giảm nhiệt, việc đạt thỏa thuận đã được Tổng thống Mỹ Donald Trump xác nhận vào đầu tháng 12/2019. Đồng USD cho thấy dấu hiệu suy yếu bắt đầu từ tháng 10 khi Washington và Bắc Kinh tiến tới đạt một thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 để xuống thang thương chiến song phương. Năm 2019, đồng USD đã được hỗ trợ bởi nhu cầu phòng ngừa rủi ro, nhưng giờ thì Mỹ và Trung Quốc đã bắt đầu thỏa thuận đình chiến, đồng USD có thể đang bước vào một thời kỳ giảm giá kéo dài.

Sự cải thiện cán cân thương mại của Hoa Kỳ do một số yếu tố, bao gồm tăng trưởng xuất khẩu của Hoa Kỳ sang Trung Quốc lên tới 200 tỷ USD đạt được sau thỏa thuận thương mại giai đoạn 1. Có thể Mỹ sẽ thực thi chính sách “Đồng USD yếu” để hỗ trợ tốt hơn các doanh nghiệp xuất khẩu.

Sự tăng trưởng quá nóng của thị trường chứng khoán trong năm 2019 với mức tăng hơn 28% khiến cổ phiếu Mỹ mất đi tính hấp dẫn trong năm 2020. Trong điều kiện tăng trưởng của Mỹ tiếp tục chậm lại, Fed sẽ không hạ lãi suất quỹ liên bang ba lần, giống như trong năm 2019, và sự hạ nhiệt cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung làm cho tiềm năng tăng trưởng của chỉ số chứng khoán Mỹ có vẻ bị giới hạn trong năm 2020 và vị trí của đồng USD khá là dễ bị tổn thương do mất đi chỗ dựa từ thị trường chứng khoán.

FED sẽ tiếp tục hạ lãi suất hoặc chí ít là giữ nguyên mức lãi suất hiện tại đồng thời bơm thêm tiền vào nền kinh tế nhằm hỗ trợ đà suy giảm tăng trưởng khi các dấu hiệu ngày càng trở nên rõ ràng:

– Giá dầu trong năm 2019 đã tăng một cách ấn tượng, tính chung từ đầu năm, giá dầu đã tăng hơn 30%, đặc biệt trong giai đoạn cuối năm 2019, giá dầu đã bứt phá rất nhanh và có thể chưa có dấu hiệu dừng lại khi tăng trưởng của các nền kinh tế ngoài Mỹ bắt đầu có sự cải thiện và căng thẳng leo thang ở khu vực Trung Đông sau các vụ không kích của Mỹ nhằm vào các lãnh đạo hồi giáo Iran. Giá dầu tăng khiến rủi ro khu vực sản xuất của Mỹ vốn đã yếu sẽ càng suy yếu thêm.

– Hoạt động đầu tư trong khu vực kinh tế tư nhân tiếp tục suy giảm gây sức ép lên tăng trưởng của toàn bộ nền kinh tế.

– Ngành sản xuất Mỹ đang bị kéo tụt bởi nền kinh tế và nhu cầu toàn cầu suy yếu, cũng như đồng USD mạnh. Cuối cùng, đã có nhiều bằng chứng cho thấy sự giảm tốc đang lan rộng sang lĩnh vực tiêu dùng và dịch vụ.

– Mức tăng trưởng của năm 2019 tốt hơn dự báo là nhờ kết quả của việc người tiêu dùng và Chính phủ liên bang tiếp tục tăng chi tiêu. Tuy nhiên động lực đó sẽ sớm mất đi và bằng chứng là người tiêu dùng Mỹ vẫn tăng chi tiêu, nhưng mức tăng 2,9% trong quý 3/2019 thấp hơn nhiều so với mức tăng 4,6% trong quý 2 – một dấu hiệu cho thấy các hộ gia đình Mỹ có thể sẽ bắt đầu “thắt lưng buộc bụng”.

Giới phân tích dự báo kinh tế Mỹ tiếp tục giảm tốc trong quý 4 năm 2019 và đầu năm 2020. “Thời kỳ tăng trưởng hiện nay của kinh tế Mỹ là dài nhất trong lịch sử, rủi ro xuất hiện một quý tăng trưởng âm đang gia tăng” – chuyên gia kinh tế trưởng James Knightley thuộc ING nhận định.

Nguyên nhân chính khiến đồng USD giảm giá trong năm 2020 sẽ là thay đổi trong tương quan tăng trưởng kinh tế giữa Mỹ với phần còn lại của thế giới:

– Khu vực đồng Euro sẽ gặt hái được lợi ích từ sự kết thúc cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung. Cuộc chiến này ảnh hưởng nhiều nhất đến các nền kinh tế mở, trong đó có Đức, nơi tỷ trọng xuất khẩu góp phần khá lớn trong GDP. Ngược lại, việc áp dụng lại mức thuế cũ hoặc mức thuế thấp hơn so với mức trước khi cuộc chiến thương mại bắt đầu sẽ khiến các nền kinh tế này được hưởng lợi nhiều nhất. Nếu thị trường lao động mạnh mẽ và nhu cầu trong nước tăng, ECB có thể cân nhắc từ bỏ chính sách lãi suất âm, thì chúng ta có thể tin tưởng vào sự tăng giá của đồng Euro so với USD.

– Tại Anh, chúng ta có thể nhìn thấy rõ quyết tâm của các nhà lãnh đạo Anh đặc biệt là tổng thống Boris Jonson trong vấn đề Brexit, không sớm thì muộn Anh gần như sẽ tách khỏi EU trong tương lai, có thể là trước ngày 31 tháng 1 và việc này sẽ sớm hỗ trợ cả đồng bảng Anh và đồng Euro.

– Ở Châu Á, hai đầu tàu kinh tế lớn nhất là Trung Quốc và Nhật Bản tốc độ tăng trưởng được dự báo sẽ có sự cải thiện hơn so với năm 2019. Cả hai đều đang thực thi các chính sách hỗ trợ kinh tế bằng cách bơm tiền vào nền kinh tế và nó sẽ phát huy tác dụng trong năm 2020, rất có thể tiền sẽ dịch chuyển từ Mỹ sang Châu Á.

Một lý do nữa để tin rằng đồng USD sẽ giảm giá trong năm 2020 là từ ý chí của các nhà lãnh đạo Mỹ. Thời gian qua, ông Trump liên tục gây sức ép đòi FED phải giảm thêm lãi suất, thậm chí là giảm lãi suất về ngưỡng âm.

Đồng USD cũng đã mất đi một trụ cột khác phía sau đợt tăng liên tiếp mấy năm qua. Sau 4 lần nâng lãi suất trong 2018, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã có ba lần hạ lãi suất trong năm 2019 để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế Mỹ, lãi suất cho vay qua đêm tham chiếu của FED giữ ở khoảng 1,5-1,75%, thấp hơn 0,75 điểm phần trăm so với mức bắt đầu của năm 2019. Chính sách mở rộng tiền tệ đã phát huy hiệu quả tích cực, động thái mở rộng chính sách tiền tệ đã giúp nền kinh tế Mỹ tăng trưởng tốt, tạo ra nhiều việc làm và hỗ trợ thị trường chứng khoán liên tiếp lập các kỷ lục. Đó có thể là niềm cảm hứng để FED giảm thêm lãi suất thêm trong năm 2020. FED có thể chịu áp lực giảm lãi suất lớn hơn nữa nếu tăng trưởng kinh tế Mỹ không khởi sắc trước kỳ bầu cử Tổng thống.

Bài viết của tác giả trên WikiFX